Home Tags Posts tagged with "autisme"
Tag:

autisme

Tijn en zijn fascinatie voor de Formule 1: Hij kent alle wereldkampioenen uit zijn hoofd

Veel mensen met autisme hebben een zogenaamde ‘preoccupatie’: een fascinatie voor een bepaald onderwerp. Hier zijn ze veel mee bezig, weten er, vaak tot in details, alles van en praten er veelvuldig over, zowel te pas als te onpas. Bekende preoccupaties bij kinderen zijn dinosaurussen en treinen, maar het kan met elk onderwerp voorkomen. In mijn werk ben ik interesses in paarden, vuurwerk, Pokémon, voetbal, bands, cijfers en anime tegengekomen.

Tijn heeft een preoccupatie met de Formule 1. Aangestoken door zijn vader, maar inmiddels weet hij er veel meer van. Hij kijkt uiteraard alle races, kijkt documentaires en leest er veel over. Zijn enorm goede geheugen zorgt er daarnaast voor dat hij er álles van onthoudt.  

Zo kent hij alle wereldkampioenen van 1950 tot (uiteraard) 2021 uit zijn hoofd. Van voor naar achter en weer terug, maar ook willekeurig. Zo komt het regelmatig voor dat er op televisie een jaartal wordt genoemd en Tijn roept: ‘Dat is het jaar dat ……. wereldkampioen werd’. Nakijken of het klopt hoeven we niet: als Tijn het zegt, dan is het zo. Ik doe, nu ik dit schrijf, even een proef op de som en vraag Tijn wie er wereldkampioen werd in 1963. Zijn antwoord (zonder aarzelen): Jim Clark. Zoek het maar even op.

Uiteraard weet hij alles van Max Verstappen: van zijn geboortedatum en -plaats tot hoe zijn ouders heten en welke wedstrijden hij heeft gewonnen. Hij heeft een Max Verstappen-dekbed, -kussen, vlag, lunchtrommel, -bekers, -shirts, -vlag en -petjes. Daarnaast heeft hij een ‘racepak’ waarin hij de races kijkt:  met (fiets)helm op en handschoenen aan, zittend op de grond met de benen languit, zoals de rijders in hun Formule 1-wagen zitten.

Tijn verbaast ons regelmatig met zijn kennis. Roept hij opeens tijdens een race: Oh, dat gebeurde ook in Barcelona in 2019 tussen die en die rijder. En ja, hoor het klopt altijd. Laatst zaten we samen een quiz op televisie te kijken. Er werden twee vormen getoond en de vraag was welke het circuit van Zandvoort was. ‘Links’, zei Tijn gelijk. ‘Oké, dacht ik, dat kan, het is immer ons ‘eigen’ circuit’. ‘Want die andere is Imola’, kwam er nog achteraan. Die zag ik even niet aankomen. Maar uiteraard klopte het. 



9 januari 2022 0 comment
1 Facebook Twitter Google + Pinterest
Gesprek met mijn zoon met ASS: ‘Ik vertel je hoe leuk en lief mensen je altijd vinden’
 

“Mama, hou ik altijd autisme?”, vraag je me. ‘Ja’, antwoord ik eerlijk. Ik zie tranen in je ogen. Ik wil van mijn autisme af”, zeg je. Ik wil niet meer zo vaak boos zijn. Mijn moederhart breekt. Je kan er mee leren omgaan, zeg ik. En er zijn ook zo veel leuke dingen aan jou en je autisme.

Ik vertel je hoe trots ik op je ben. Trots omdat je zoveel weet; dat je bijvoorbeeld alles weet van de Formule 1. Je kent alle racers bij naam, weet uit welke landen ze komen, met welke banden ze rijden of wie er vorig jaar op dit circuit heeft gewonnen. Want, vertel ik je, je hebt ook een onwijs goed geheugen. Je vertelt me dingen die ik al lang vergeten ben en verbaast me met details die je hebt onthouden. Ook kan je zulke leuke uitspraken hebben en wijze dingen zeggen.

‘Ik ben dus heel slim”, zeg je trots. ‘Ja’, zeg ik, ‘en ook nog eens heel erg lief. Ik vertel je hoe leuk ik het vind dat je me soms een ontbijtje op bed brengt, me helpt met tafel dekken of schoonmaken, dat je me zo goed kan troosten als ik verdrietig bent en dat je zulke lieve dingen kan zeggen. Je bevestigt dit door me een kus te geven. ‘Ik geef je een kus, omdat ik je lief vind’, zeg je.

Ik vertel je hoe leuk en lief mensen je altijd vinden en hoe leuk ik het vind dat je zo tevreden met dingen kan zijn. Dat het leuk is om iets met je te gaan doen en je iets te geven. Hoe klein het ook is, met alles ben je superblij.

Maar ik vertel je vooral hoe trots we op je zijn dat je het, ondanks je autisme, zo goed doet. Dat je angsten overwint en dingen steeds makkelijker gaan. Dat het zo knap is dat je vaak kan vertellen wat je voelt; of je bang, boos, verdrietig of gespannen bent. En dat we van je houden en je zullen helpen om er voor te zorgen dat de boosheid steeds minder wordt. Ja, je houdt altijd je autisme, maar zoals je kleuterjuf altijd zei: ‘Jij komt er wel’.

2 april 2021 0 comment
1 Facebook Twitter Google + Pinterest
Hoe het is om een kind met autisme te hebben

Al lange tijd wil ik weer schrijven. Maar het lukt niet. Te weinig tijd. Te veel stress. Te slecht slapen. Deels door drukte op het werk, maar ook door de situatie thuis. Want een kind met autisme opvoeden vind ik, als ik heel eerlijk ben, best zwaar.

Al drie keer ben ik aan dit stuk begonnen en in mijn hoofd heb ik het al twintig keer herschreven. Ik wil vertellen waarom het zo zwaar is, want schrijven helpt mij dingen te verwerken, het is fijn om gevoelens te delen en fijn als mensen je snappen. Maar als het dan op papier staat ben ik bang dat het niet goed overkomt. Dat mensen vinden dat ik klaag en het idee krijgen dat ik een vreselijk kind heb. Maar Tijn is alles behalve dat. Hij is juist heel leuk, lief, zachtaardig en gevoelig. Maar zijn autisme maakt dat we voor veel uitdagingen komen te staan.

Bij Tijn is alles intens. Emoties overkomen hem, zijn groots en kan hij niet onder controle krijgen: irritatie is boosheid, boosheid is woede, angst is paniek, verdriet en pijn zijn drama. Er zit veel in zijn hoofd; hij ziet, hoort en onthoudt alles en dit deelt hij allemaal met ons. Dingen móeten er uit en ook gelijk. Daarnaast heeft hij zogenaamde ‘pre-occupaties’; intense interesses waar hij de voortdurend mee bezig is, álles over weet en de hele dag over praat. 

Het meest moeilijk zijn de heftige woedebuien, waarin het lijkt alsof hij opeens een heel ander kind is. Een kind dat (uit)scheldt, middelvingers opsteekt, zéér dwingend is, soms je pijn kan doen, dreigend is en niet te sturen of te kalmeren. Hij wordt totaal overspoeld door zijn emoties en heeft deze niet onder controle. Alles wat hij geleerd heeft wat hij in zo’n situatie kan doen is weg. Hij wil dan ook niet geholpen worden door ons, waardoor ook wij machteloos staan.

Nu zou ik een heel mooi einde kunnen schrijven. Over dat er zoveel positieve dingen zijn die alles goedmaken. Maar dat voelt als het ontkennen van mijn gevoel. Natuurlijk zijn er hele goede dagen en mooie, leuke, lieve, grappige momenten, ben ik onwijs trots op Tijn en hou ik onvoorwaardelijk van hem. Maar de boosheid die er elke dag is, de spanning die we continu ervaren omdat we nooit weten wanneer hij omslaat in stemming, het voortdurend proberen deze buien te voorkomen, het verdriet en de onmacht dat dit niet lukt en we er geen grip op hebben, het verdriet van Tijn dat hij Autisme heeft en het hem niet lukt om zijn emoties onder controle te krijgen, het er voor moeten zorgen dat ook Yenthe haar aandacht krijgt, haar moeten beschermen tegen haar broer en haar moeten troosten voor het verdriet dat zij heeft, maken helaas dat de positieve dingen niet álles goed maken. Nee, die maken het, als ik heel eerlijk ben, gewoon zwaar. 

24 maart 2021 4 comments
8 Facebook Twitter Google + Pinterest
Mijn kind heeft autisme

 

Gillend loopt hij door het huis, terwijl hij spullen weg gooit en mij slaat als ik dichterbij kom. Naar de gang gaat hij niet. Als ik hem daar naar toe breng, neemt zijn boosheid toe. De deur wordt hard dicht gegooid, waarna hij scheldend weer terug komt. Ook als ik hem naar zijn kamer breng om uit te razen blijft hij daar niet. Huilend zit ik even later op de bank; Ik ben moe, verdrietig en kan dit niet meer. Maar ik zal wel moeten, want deze buien zullen nog veelvuldig voor gaan komen. Mijn kind heeft namelijk een Autisme Spectrum Stoornis (ASS). En dat gaat niet over.

We weten het officieel twee maanden, maar zelf hadden we de conclusie al veel eerder getrokken. Dat scheelt als jezelf psycholoog bent en bekend bent met alle symptomen. Toch kon ik niet zelf de diagnose stellen, want als moeder sta ik emotioneel te dichtbij. Bovendien is hij voor mij gewoon Tijn, kijk ik naar wat hij nodig heeft en verandert een diagnose daar niet zoveel aan. Waar het wel bij helpt is hem begrijpen. Begrijpen waar bijvoorbeeld zijn boosheid vandaan komt.

Tijn is snel overprikkeld, omdat zijn filter minder goed werkt. Hij ziet, hoort en voelt hierdoor veel meer en het komt ook nog eens harder binnen. Hij houdt van routines, kan moeilijk tegen veranderingen en nieuwe dingen zijn voor hem vreselijk spannend. Nieuwe (sociale) situaties zijn lastig en emoties uiten zich heftig. Hij is heel onzeker en denkt snel dat hij iets niet kan. Hij heeft een achterstand in zijn fijne motoriek en moeite met het ruimtelijk inzicht.

Tijn is een heel lief, zorgzaam en eerlijk kind. Bovenstaande problemen, maken echter dingen heel moeilijk voor hem. Boos en opstandig komt hieruit voort en is een uiting van paniek. Paniek dat het anders gaat dan verwacht, paniek omdat hij niet weet wat er van hem verwacht wordt, paniek omdat zijn ritme doorbroken wordt of omdat hij iets niet goed begrijpt of overprikkeld is

En dat is mijn grootste verdriet; dat ik hem elke dag zie worstelen hiermee. Dat hij hier iedere keer weer tegen aanloopt en dat hij dit altijd zal houden. We proberen hem zoveel mogelijk te helpen en te begeleiden hierbij. Gelukkig zien we hem vooruitgaan en ontwikkelen, elke dag weer. En dat maakt ons nog meer trots dan we al zijn.

6 augustus 2018 0 comment
2 Facebook Twitter Google + Pinterest